PRESSROOM

W 10-tym numerze „Prokuratury i prawa” – czasopisma prokuratury o prawie karnym i kryminologii, pojawił się poświęcony analitykom kryminalnym tekst dra Michała Gabriela-Węglowskiego, prokuratora pomorskiego Departamentu do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Prokuratury Krajowej pt. Analiza kryminalna w pracy prokuratora. Cały artykuł można przeczytać w tym miejscu, a zaledwie mały, zachęcający do tego fragment przedstawiamy poniżej:

„Walka z przestępczością wymaga dobrej koordynacji i współpracy odpowiedzialnych za nią podmiotów. Jednym z absolutnie niezbędnych elementów tego systemu są: odpowiednie wyszkolenie i właściwa metodyka pracy analityków kryminalnych, zarówno tych zatrudnionych w Policji i w innych służbach, jak i pracujących w jednostkach organizacyjnych Prokuratury. Wszelkie bowiem działania dochodzeniowo-śledcze organów ścigania (w szczególnych wypadkach wspierane przez kontrwywiad lub wywiad), w tym analityczne i w określonym zakresie czynności operacyjne, nie służą wewnętrznym celom Policji, służb, czy też Prokuratury. Służą zapobieganiu przestępstwom oraz prokuratorowi, jako oskarżycielowi, by skutecznie przekonać sąd o winie podejrzanego/oskarżonego (…). Działania te spełniają więc tylko i wyłącznie funkcję zwalczania przestępczości i sprawowania wymiaru sprawiedliwości sensu largo w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej.

Już w tym miejscu podkreślić zaś należy, że profesjonalnie przeprowadzona i przygotowana analiza kryminalna jest wręcz bezcennym narzędziem wyjaśnienia tego, co jest przedmiotem procesu karnego w konkretnej sprawie.

Warto w tym miejscu odwołać się do słów byłego funkcjonariusza amerykańskiej Krajowej Agencji Wywiadowczej (NSA), Wiliama Binneya, krytycznie oceniającego funkcjonowanie służb antyterrorystycznych przed zamachami na wieże World Trade Center w 2001 r.:

‚Nie zapobieżono zamachowi z 11 września, bo nie analizowano gromadzonych danych. Nie analizowano, bo skupiono się na samym gromadzeniu’.„

ŹRÓDŁO: Prokuratura i prawo (nr 10/2016)

Podczas jednego z posiedzień komisji śledczej do sprawy Amber Gold, zwrócono uwagę na notatkę ze spotkania prokuratora generalnego Andrzeja Seremeta z października 2012 r. Wynika z niej, że w spotkaniu brał udział także analityk kryminalny.

„Na posiedzeniu przewodnicząca komisji zwróciła uwagę na notatkę ze spotkania 4 października 2012 roku, w którym brali udział oprócz Seremeta m. in. jego zastępca Marek Jamrogowicz, dyrektor Departamentu Postępowania Przygotowawczego Bogusław Michalski, prokurator apelacyjny w Gdańsku Ireneusz Tomaszewski, prokurator okręgowy w Gdańsku Dariusz Rózycki, prokuratorzy: Anna Czerska, Paweł Pik, Ewa Daliga oraz analityk kryminalny Justyna Bublewicz.”

Czyżby prokuratura zorientowała się, że do podejmowania ważnych decyzji potrzebuje profesjonalnie przygotowanej informacji? A może po prostu sprawa Amber Gold jest zbyt duża, aby można było pojąć jej zawiłości bez zastosowania analitycznych metod porządkowania i kategoryzowania wiedzy?

Stawiamy na to drugie!

ŹRÓDŁO: tvp.info

ŹRÓDŁO OBRAZKA: miastoNS.pl

„W dniach 30 listopada – 2 grudnia 2016 roku w Wyższej Szkole Policji w Szczytnie odbyło się XV Sympozjum Analityków Kryminalnych. Tematem wiodącym tegorocznego spotkania była ‚Strategiczna analiza kryminalna i możliwości jej wykorzystania w różnych obszarach działania Policji’. Sympozjum zorganizowało Biuro Wywiadu i Informacji Kryminalnych Komendy Głównej Policji we współpracy  z Komendą Wojewódzką Policji w Olsztynie i Wyższą Szkołą Policji w Szczytnie.

W wydarzeniu udział wzięło ponad stu ekspertów z zakresu analizy kryminalnej z Polski i zagranicy reprezentujących Policję, Centralne Biuro Śledcze Policji, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Straż Graniczną, Służbę Celną, Interpol, naukowe ośrodki uniwersyteckie oraz Międzynarodowe Stowarzyszenie Analityków Kryminalnych IALEIA. To jedno z największych tego rodzaju przedsięwzięć w kraju.”

ŹRÓDŁO: policja.pl

ŹRÓDŁO OBRAZKA: policja.pl

Sprawa zaginięcia Iwony Wieczorek do dziś pozostaje niewyjaśniona i wzbudza słuszne kontrowersje. Regularnie pojawia się również na łamach specjalizującego się w tematyce kryminalnej magazynu Reporter. Dziennikarze czasopisma dotarli do całości akt tej sprawy, dostępnych w gdańskiej prokuraturze.

W publikacji powstałej w oparciu o pochodzące z nich informacje, znalazły się fragmenty analizy kryminalnej, wykonanej przez analityka Komendy Głównej Policji, weryfikujące zeznania chłopaka zaginionej – Patryka G. oraz jego kolegów:

„Z kolejnych zeznań Patryka G. wynika, że nie mówi prawdy, co do okoliczności pobytu w nocy 16/17.07.2010 na terenie Parku Reagana z Pawłem J. i Pawłem S. W pierwszym zeznaniu twierdzi, że na terenie PR przebywali razem do godziny około 2. w nocy, a następnie udali się do domów. W drugim zeznaniu twierdzi, że przebywali na deptaku prowadzącym do wejścia na plażę nr 58 z kolegami Pawłem (nazwiska nie podaje) oraz Pawłem J. Było w tym czasie z nimi więcej osób, ale nie pamięta kto. W trzecim zeznaniu twierdzi, że siedzieli na ławkach do około północy. Nie pamięta, kto wtedy z nimi był. ‘ Było nas kilku. Te ławki znajdują się w Parku Reagana. Siedzieliśmy tam do godziny 1-2. Potem każdy poszedł do domu sam.’ Na pytanie czy był około 1. w Banana Beach, twierdzi, że nie był w tym lokalu. Jednak po chwili zeznaje, że tej nocy był w tym lokalu ze znajomymi. W czwartym protokole zeznał, że około 1. wszyscy poszli do domów, nie pili alkoholu.

Zmiana zeznań następuje w chwili przedstawienia mu wykazu połączeń telefonicznych, które wykonywał w nocy i nad ranem, gdy Iwona idzie już do domu. W trakcie przesłuchania twierdzi, że spodziewał się pytania na okoliczność połączeń. Nie wie, co robił w okolicy Parkowej w Sopocie o godzinie 2.00, 2.54 w okolicy Obrońców Wybrzeża w Gdańsku, 3.27 przy ulicy Brzozowej, 3.31 Obrońców Wybrzeża i 3.32 Obrońców Wybrzeża. Zeznał, że o godzinie 3.32 na pewno już zmierzał do domu. Może poruszali się samochodem. Zeznał, że twierdzenie, iż o godzinie 1. był w domu, było nieprawdziwe. Nie wie, o której był w domu” – wylicza analityk i konkluduje: „Z zeznań i wyjaśnień Patryka G. wynika jednoznacznie, że nie mówi on całej prawdy na temat tego, co robił tej nocy.(…) Analizując zeznania Patryka G, Pawła S. i Pawła J. widać wyraźnie, że próbują ukryć niewygodne fakty. W takim stanie rzeczy celowym wydaje się być typowanie ich jako osób, które posiadają wiedzę na temat, co stało się z Iwoną Wieczorek w nocy z 16/17.07.2010 podczas jej powrotu do domu”.

Przy sprawie zaginięcia pracowali także analitycy kryminalni Prokuratury Okręgowej w Gdańsku. Zespół ten zainteresował się jednym z użytkowników forum internetowego poświęconego sprawie Iwony Wieczorek, zamieszczającym w internecie filmy, w których znajdowały się niedostępne publicznie informacje ze śledztwa.

Zdaniem analityków ich celem mogło być: „wodzenie za nos organów ścigania i takie ukierunkowanie, aby zajmowały się wersjami dającymi bezkarność rzeczywistemu sprawcy pozbawienia wolności Iwony Wieczorek.”

Szczegółowej analizie poddawano także połączenia telefoniczne pomiędzy Iwoną Wieczorek a jej znajomymi. W publikacji Reportera opublikowano fragmenty sprawozdania z tych analiz:

„Zastanawiający jest fakt, że mimo tak licznych kontaktów bezpośrednich i prowadzonej korespondencji telefonicznej z Iwoną Wieczorek, Adam M. nie podejmuje próby połączenia się z nią po jej zaginięciu.”

Opublikowane fragmenty akt sprawy wskazują na duże zaangażowanie analityków kryminalnych policji i prokuratury, w weryfikację głównych i alternatywnych wersji śledczych postępowania. Należy mieć tylko nadzieję, że ogrom pracy, także tej analitycznej, został dobrze spożytkowany przez prokuratorów prowadzących śledztwo.

ŹRÓDŁO: newsbook.pl

2 marca w Prokuratorze Regionalnej we Wrocławiu powołano specjalny zespół śledczych, do prowadzenia postępowania o sygnaturze RP I Ds. 41.2016, w sprawie oszustw popełnionych przez nieuczciwych pośredników kredytowych na szkodę tysięcy pokrzywdzonych.

„W skład zespołu wchodzi siedmiu prokuratorów – w tym prokuratorzy Prokuratury Regionalnej oraz prokuratorzy delegowani do tej jednostki, a także prokuratorzy prokuratur okręgowych, a także analityk kryminalny i dziesięciu funkcjonariuszy z Komendy Wojewódzkiej Policji we Wrocławiu oraz z Komendy Wojewódzkiej Policji w Opolu.”

To, że analityk kryminalny został włączony do zespołu od początku jego istnienia, jest rozsądne, znaczące i ważne. Przeraża tylko skala. Jeden analityk na śledztwo tej wielkości? To zakrawa niemal o kpinę. Jak znamy tę branżę analityk będzie miał pełne ręce roboty. Aż do emerytury, chciałoby się rzec… Dlatego powodzenia! Jesteśmy z tobą!

ŹRÓDŁO: Prokuratura Regionalna we Wrocławiu

Na stronie internetowej Katedry Kryminologii i Polityki Kryminalnej Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie jest co poczytać! W dziale „Czytelnia” znalazły swoje miejsce różnorakie opracowania o przestępczości, w tym jedno szczególnie dla nas interesujące. „Zagrożenia w sektorze bankowym. Analiza kryminalna zjawisk oraz możliwości przeciwdziałania” (PDF), to przeszło 250-stronicowe opracowanie pod redakcją Piotra Chlebowicza. Obok takich zagadnień, jak oszustwa kredytowe, parabanki czy korupcja, znalazło się i miejsce dla artykułów bezpośrednio dotykających problematyki analizy kryminalnej. Do zapoznania się z całym opracowaniem oczywiście zachęcamy, a poniżej kilka fragmentów, dla tych szczególnie niecierpliwych:

„Aspekty wykrywcze, a następnie kwestie procesowego wykorzystywania efektów analiz kryminalnych to domena operacyjnej analizy kryminalnej. Należy jednak w tym miejscu wskazać, że analiza kryminalna jest przydatna w sprawach wielowątkowych, gdzie występuje rozbudowana struktura powiązań przestępczych. Towarzyszy temu duża ilość informacji, których nie można przyswoić metodami tradycyjnymi. Zwraca się uwagę, że w skomplikowanych stanach faktycznych kojarzenie faktów jest z uwagi na ich ilość i złożoność poważnie utrudnione. Na przykład w sprawie Amber Gold do opracowania są dokumenty w 530 kartonach i 196 segregatorach oraz elektroniczne nośniki danych o pojemności 7 terabajtów.

Wyróżnia się kilka form operacyjnej analizy kryminalnej. Analiza przestępstwa  polega na chronologicznej rekonstrukcji zdarzenia, głównie w celu ustalenie luk  informacyjnych i sformułowania zaleceń dotyczących dalszych kierunków  postępowania. Analiza porównawcza to wyszukiwanie według odpowiednio dobranych kryteriów informacji o podobnych przestępstwach. Analiza grup przestępczych to wykorzystanie wszelkich informacji procesowych, operacyjnych i ze źródeł otwartych w celu budowy obrazu struktury i działalności takiej grupy, często w kontekście werbunku lub jej dezintegracji. Analiza prowadzenia sprawy to szczególnego rodzaju postać analizy kryminalnej gdyż w przeciwieństwie do pozostałych koncentruje się ona na ocenie prawidłowości czynności wykrywczych i dowodowych w konkretnej sprawie. Wreszcie tzw. analiza profilu szczególnego a zatem próba określenia na podstawie opisu przestępstwa cech charakterologicznych i fizycznych osoby sprawcy. (…)

Podobnie jak w przypadku innych przedsięwzięć kryminalnych przestępstwa przeciwko bankom niezależnie czy chodzi o rozbój czy o oszustwo kredytowe można scharakteryzować jako sekwencję rozmaitych czynności i zachowań sprawców, które mimo różnych prób kamuflażu zostawiają jednak ślady, które mogą zostać wykorzystane w działaniach wykrywczych. Na tle tej problematyki warto zwrócić uwagę na złożone formy działalności przestępczej jak pranie brudnych pieniędzy. Wielość podmiotów gospodarczych oraz osób fizycznych, duża liczba transakcji finansowych z udziałem banków i innych instytucji finansowych powoduje, że w postępowaniu karnym prowadzonym w kierunku art. 299 k.k. występuje wielowarstwowa sieć powiązań i zależności.

Trudno sobie wyobrazić metodykę postępowania przygotowawczego z art. 299 k.k. bez analizy kryminalnej.

(…) istota zagadnienia sprowadza się do tego, że działalność przestępcza w interesującym nas obszarze pozostawia szczególnego rodzaju ślady, mianowicie chodzi o ślady w postaci informacji. Informacja stanowi zatem podstawowe tworzywo na którym pracuje analityk kryminalny. Na przykład na podstawie analizy telefonicznej analityk w drodze rozumowania dedukcyjnego może wykazać istnienie powiązań kapitałowych pomiędzy poszczególnymi osobami, podmiotami gospodarczymi.

Analiza kryminalna sprawy albo znacząco ułatwia rekonstrukcję stanu faktycznego lub przynajmniej porządkuje podstawy wiedzy policyjnej w omawianym zakresie.”

ŹRÓDŁO: „Zagrożenia w sektorze bankowym. Analiza kryminalna zjawisk oraz możliwości przeciwdziałania”, red. Piotr Chlebowicz, Olsztyn 2013.

„Policjanci z Archiwum X Komendy Wojewódzkiej Policji we Wrocławiu wyjaśnili zbrodnię sprzed blisko ćwierćwiecza. Zatrzymali 43-letniego gwałciciela i mordercę 15-letniej Ewy. Zwyrodnialec po latach usłyszał w sądzie wyrok dożywotniego pozbawienia wolności. (…)

Śledztwo mimo wielu kierunków prowadzonych działań, zgromadzonego materiału, wykonanych ekspertyz, wielokrotnych publikacji sprawy w mediach, w tym także w popularnym „Magazynie Kryminalnym 997”, nie dało odpowiedzi, kto jest winny tej zbrodni.(…) W 2010 roku, w porozumieniu z rodziną zamordowanej, policjanci podjęli decyzję by po raz kolejny wrócić do sprawy. Tym razem byli to policjanci z Archiwum X Komendy Wojewódzkiej Policji we Wrocławiu. (…)

Żmudna praca policjantów, w tym nowoczesna analiza kryminalna, ponowne ekspertyzy zabezpieczonych dowodów z wykorzystaniem nowoczesnych technik badawczych, w tym badań genetycznych, pozwoliły wytypować podejrzewanego o gwałt i zabójstwo Ewy.

Jan G. został zatrzymany przez policjantów 2 listopada 2015.”

ŹRÓDŁO: Wpolityce.pl

„Analiza kryminalna i systemy informacji geograficznej wykorzystywane w zwalczaniu przestępczości” – to międzynarodowa konferencja, która w listopadzie ubiegłego roku odbyła się we Wrocławiu. Celnicy, będący organizatorami spotkania, zaprosili na nią przedstawicieli niemieckich i czeskich urzędów celnych, polskiej policji, urzędów skarbowych, służb specjalnych, uczelni i producentów oprogramowania do analiz geograficznych.

„…kulminacyjny punkt stanowiło przekazanie międzynarodowej nagrody firmy ESRI, która dostarcza oprogramowanie służące do stosowania technologii bazującej na systemie informacji geograficznej (GIS) na całym świecie. Służba Celna RP znalazła się w gronie 180 firm i instytucji, które wyróżniono za innowacyjne wykorzystywanie tej technologii i stworzenie niestandardowego systemu analiz. Nagrodę SAG AWARD (Special Achievement In GIS – 2016; Specjalne Osiągnięcie w GIS w roku 2016) odebrał Zastępca Szefa Służby Celnej – insp. Jerzy Chrobak.

(…) w Izbie Celnej we Wrocławiu od października bieżącego roku działa jako Centrum Kompetencyjne jednostka centralna: Referat Analizy Kryminalnej i Systemów Wsparcia, który koordynuje pracę analityków kryminalnych i jest odpowiedzialne za utrzymanie i rozwój analizy kryminalnej w Służbie Celnej a także wsparcie merytoryczne i techniczne Systemu Informacji Geograficznej. (…)

Podczas konferencji zapowiedziana została bliska współpraca z Katedrą Informatyki Akademii Górniczo – Hutniczej w Krakowie, Komendą Główną Policją i poszczególnymi komendami wojewódzkimi, Departamentem Analiz Centralnego Biura Antykorupcyjnego i Wyższą Szkołą Policji w Szczytnie oraz innymi służbami i instytucjami na rzecz wzmacniania bezpieczeństwa ekonomicznego Państwa.”

ŹRÓDŁO: Izba Celna we Wrocławiu